Het kabinet is klaar met werkgevers die niet waken over de gezondheid en veiligheid van hun werknemers. Wie niet goed uitzoekt met wat voor risico’s een werknemer te maken heeft, of geen plan van aanpak heeft voor wanneer het misgaat met chemische stoffen of losgeslagen machines, kan nu direct een boete van duizenden euro’s verwachten van de Inspectie SZW.

Wettelijk zijn werkgevers allang verplicht om risicoanalyses te laten uitvoeren op de werkvloer. Dat moet uitwijzen hoeveel kans een werknemer heeft op bijvoorbeeld een burn-out, lasogen of kanker van het werken met chemische stoffen. Alleen zo kan de werkgever dat risico wat wegnemen – in het geval van gevaarlijke stoffen bijvoorbeeld door een betere afzuiginstallatie aan te schaffen. Maar nog altijd heeft nog niet de helft van de bedrijven zo’n analyse laten uitvoeren.Op last van staatssecretaris Tamara van Ark (sociale zaken) mag de inspectie daar nu direct boetes van 4500 euro voor uitdelen. Die sanctie heeft Van Ark al eerder aangekondigd, maar niet duidelijk was wanneer die precies zouden ingaan dit jaar. Op 22 juli was het zover, toen stond de maatregel gepubliceerd in de Staatscourant.

Kwetsbaar

Arbeidsongevallen (door bijvoorbeeld een onvaste bouwsteiger) en bedrijfsziekten (zoals gehoorschade of stoflongen) zijn een toenemend en urgent probleem, schreef de inspectie zelf al in haar meest recente jaarverslag. De gemiddelde werknemer is steeds ouder en daardoor kwetsbaarder. Daarnaast zijn er door de arbeidskrapte überhaupt veel mensen aan het werk.

Jaarlijks komen 50 tot 70 werknemers om door arbeidsongevallen, zo staat in het jaarverslag. Daarbovenop overlijden er nog ruim vierduizend mensen aan een beroepsziekte die ze vaak al jaren eerder opliepen. Het aantal werkgevers dat de moeite neemt om de risico’s te laten analyseren is dan wel iets toegenomen de laatste jaren, maar strandt nog altijd op 49 procent van het totaal. Vooral kleinere zaakjes beschikken vaak niet over een risico-analyse. Zelfs niet alle bedrijven waar het risico op ziekte beduidend groter is dan gemiddeld.

Chroom-6

Zo’n 57.000 mensen werken met kankerverwekkende stoffen (exclusief asbest), zonder dat hun baas een risicoanalyse heeft laten uitvoeren. Denk bij zo’n kankerverwekkende stof bijvoorbeeld aan verf met daarin chroom-6, waar onder meer personeel van defensie aan was blootgesteld. Maar met een risicoanalyse alleen is de werkgever nog niet klaar. Er moet ook een plan van aanpak komen waarin staat wat het protocol is bij calamiteiten. Het ontbreken daarvan kost vanaf nu 3000 euro.

n het regeerakkoord heeft het kabinet al miljoenen vrijgemaakt om de slagkracht van de inspectie te vergroten. Te vaak is die bezig met onderzoek naar hoe een bedrijfsongeval tot stand kon komen, schreef Van Ark daar vorig jaar over in een brief aan de Tweede Kamer.Zeer belangrijk, maar daardoor blijven preventieve bezoekjes van de inspectie achter. In totaal krijgt zij 15 miljoen euro om teams te versterken die zich richten op gezonde en veilige werkplaatsen.

Overigens zal de inspectie nog altijd per geval bekijken of ze direct een boete wil uitdelen aan een bedrijf dat geen risicoanalyse heeft laten uitvoeren, zegt een woordvoerder. Het kan in de praktijk dus alsnog aanvankelijk om een waarschuwing gaan.