BowTie-methode
BowTie is een kwalitatieve methode voor risicoanalyse en is gebaseerd op denken in scenario’s. Op een systematische en efficiënte manier verschaft BowTie inzicht in risico’s. De methode wordt veelal toegepast bij complexere systemen, waarbij vooral organisatorische factoren, zoals competenties, gedrag, cultuur, risicoperceptie en aanwezige middelen, van invloed zijn. VTA Nederland past BowTie toe bij:
- de risicoanalyse van de bestaande situaties;
- de analyse van risico’s bij nieuwe processen, machines en activiteiten;
- het analyseren van ongevallen en incidenten;
- het uitvoeren van interne audits.
Risico’s in één schema weergegeven: duidelijk voor iedereen!
Tijdens de BowTie staat de ongewenste situatie (de vlinderstrikknoop) centraal: dit is het gevaar dat onder bepaalde omstandigheden kan ontstaan. Met de BowTie-methode brengen wij de risico’s voor een bedrijfsactiviteit of -proces in kaart; over het algemeen vooraf, maar bij een ongevalsonderzoek achteraf. Door het analyseren van deze risico’s verkrijgen we een zo duidelijk mogelijk beeld van de gevolgen. De beoordeling of en hoe het risico beheersbaar is en waar de mogelijke knelpunten liggen, zijn het resultaat van de analyse. Doordat BowTie de bevindingen in een grafische weergave samenvat, is de boodschap eenvoudig te begrijpen voor medewerkers en management.
Preventieve maatregelen en herstelbarrières
Om de ongewenste gebeurtenis te voorkomen kan men beheersmaatregelen treffen, technisch of organisatorisch. Deze beheersmaatregelen staan links van de vlinderstrikknoop. Om de gevolgen van de ongewenste situatie preventief te beperken of voorkomen kan men verbeter-, herstel- en/of beschermmaatregelen nemen. Deze herstelmaatregelen zijn zowel effect- als schadebeperkend van aard en staan rechts van de vlinderstrikknoop. Deze beheers- en herstelbarrières noemt men ook wel ‘Lines of Defense’ (LOD).